450-lecie zawarcia Unii Lubelskiej

W uznaniu historycznego znaczenia unii lubelskiej dla nowożytnej Europy rok 2019 ustanowiono ROKIEM UNII LUBELSKIEJ w 450-lecie jej zawarcia.
1 lipca 1569 r. w Lublinie została zawarta unia polsko-litewska, która do historii przeszła jako unia lubelska. Porozumienie zostało ratyfikowane przez króla Zygmunta Augusta w dniu 4 lipca 1569 r.
Uchwała głosi, że w jej wyniku zostało stworzone państwo federacyjne określane często mianem Rzeczpospolitej Obojga Narodów. „W czasie obrad sejmu walnego w 1569 roku król Zygmunt II August przeniósł dziedziczne prawa Jagiellonów do tronu litewskiego na Koronę. W wyniku postanowień Unii Lubelskiej wspólny monarcha został jednocześnie królem Polski oraz wielkim księciem litewskim. Wspólne były również herb, parlament, waluta, polityka zagraniczna i obronna, natomiast odrębne dla obu podmiotów pozostały urzędy i dostojeństwa, mające taki sam zakres kompetencji w obu krajach, jak również wojsko i sądownictwo” – jak wskazano w uchwale.
W myśl traktatu do Korony przyłączono województwa: bracławskie, kijowskie, podlaskie i wołyńskie. Polscy senatorowie twierdzili, że: „Unia lubelska stanowi wspaniałe świadectwo mądrości i dalekowzroczności ówczesnych elit tworzących wspólnie potężne państwo federacyjne.Powstało mocarstwo o wielonarodowej, wieloetnicznej, wielokulturowej i wieloreligijnej strukturze społecznej, które – na tle realiów ówczesnej Europy – cechowała tolerancja i pokojowe współistnienie”.
„Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się pomostem między zachodnią a wschodnią Europą. Unia Lubelska, ten pokojowy akt światłej woli politycznej oraz bardzo zaawansowanej myśli traktatowej i prawniczej, zawarty w duchu wzajemnego poszanowania narodów i kultur, dobrego sąsiedztwa i nieagresywnego współistnienia, jest wielkim naszym dziedzictwem i wkładem w historię nowożytnej Europy”.

Dorota Kondraciuk